Het Berghse muntrecht en de muntgebouwen
De heer van den Bergh krijgt van zijn leenheer de Aartsbisschop van Keulen toestemming om de munt van Gendringen over te brengen naar de stad van den Berghe. Letterlijk staat er: ‘In fortilicio sito ante suburbium castri de Monte’ = in de versterkte plaats (= het fort) gelegen vóór de voorstad van het kasteel van den Bergh. Dat fort is gelegen op de meest zuidelijke punt van de stad, waar thans de scherpe bocht midden in de Walsteeg ligt, tegenover het muurtorentje. Het is op de afbeelding van de Oudste Poort van Julius Vingboon duidelijk te zien.
Op deze plek worden de Berghse munten geslagen tot 1507, als de ‘Nije Monte’ bij de Sint-Pancratiuskerk wordt gebouwd.
De ‘Nije Monte’ wordt getimmerd op de plaats van het huis van Bernt Ribbe. (In dat huis werd in 1496 overigens ‘de gans gebraden’ voor het nieuwe gelui van Geert van Wou.) Daar staat de Munt vandaag de dag nog steeds: aan de Muntwal. In de jaren zestig van de vorige eeuw is hij schitterend gerestaureerd. De ‘Ailde Monte’ op het zuidelijkste punt van de stad werd in 1507 ingericht als rosmolen.
In de loop van de jaren hebben er veel verbouwingen en restauraties plaatsgevonden. In 1577 werd het bouwvallige gebouw hersteld door muntmeester Clemens van Eembrugge. Zijn porttre is nog te zien in de muntkamer van Huis Bergh. Nadat de muntslag om veiligheidsredenen in 1582 was verplaatst naar Harderwijk, raakte het gebouw in verval. In de loop van de tijd heeft het gebouw daarna verschillende functies gehad. Het werd bewoond door Berghse ambtenaren en er was een gruttenmolen in gevestigd. Mina Wennekes, ofwel Mina van de Munt of Mina van de katten, heeft er tot na de tweede wereldoorlog in gewoond. Na 1968 is het teruggekocht door Huis Bergh en volledig gerestaureerd. Nu is er het oud-archief (het grootste huisarchief van Nederland na dat van het koninklijk huis) en de bibliotheek van Huis Bergh in gevestigd. In de zomermaanden of op afspraak worden munten geslagen in de kelder. Inlichtingen: Huis Bergh, tel. 0314 661281.
