John Thoben
Geplaatst op woensdag 3 februari 2016 om 11:39
Drukker, genealoog en historicus John A.H. Thoben overleden
Links: Berghapedia | OVD Didam
Op maandagavond 18 januari 2016 is in het Slingeland Ziekenhuis te Doetinchem John Thoben overleden. Sinds 1985 woonachtig in ’s-Heerenberg genoot hij als genealoog en (amateur)historicus grote bekendheid door de spreekbeurten en door de vele artikelen en boeken die hij over de lokale geschiedenis schreef.
John Thoben was geboren te Raalte in 1922 als oudste zoon van textielkoopman August Thoben (1892-1943) en Gusta Eppink (1898-1995). Hij studeerde aan het klein- en grootseminarie te Apeldoorn, Slagharen en Rijsenburg, maar besloot toch geen priester te worden. Met de uitgave van het boek over de leefwereld van de psalmen, getiteld De liederen van Gods volk (1961), sloot hij zijn seminarietijd daadwerkelijk af. Na de oorlog kwam hij in Nijmegen terecht, waar hij aanvankelijk werkte als coördinator bij het Bureau Werkende Studenten. Na zijn huwelijk begon hij een kopieer- en stencilinrichting die tot een offsetdrukkerij met uitgeverij zou uitgroeien en door zijn tweede zoon werd voortgezet tot 2014.
Door vragen van zijn oudste zoon naar de familiegeschiedenis ontdekte hij in 1962 de genealogie, die in de loop der jaren een zeer gepassioneerde hobby werd en uiteindelijk leidde tot de monumentale uitgave van Ons Familieboek (1983). Maar daarmee kwam ook de bestudering van de regionale geschiedenis van de Liemers en met name van Montferland in het vizier. Door redactionele werkzaamheden voor de publicaties Bergh. Heren, Land en Volk (1979), 1000 Jaar Gendringen (1983) door Toon van Dalen en De Liemers van Nol Tinneveld. Historische aantekeningen (1984) kwam hij in ’s-Heerenberg terecht en ging er wonen. Zo was hij direct betrokken bij de oprichting van de Heemkundekring Bergh, waarvan hij secretaris en later vice-voorzitter was. Aan de periodiek Old Ni-js van de kring heeft hij als redacteur jarenlang vele artikelen bijgedragen. Hij was erelid van de vereniging, maar kreeg bij de algemene ledenvergadering in 2015 ook nog eens de Oorkonde van bijzondere verdienste toegekend.
De oprichting van de Stichting voor Genealogie en Geschiedenis tussen Rijn en IJssel op 1 maart 1984 gaf hem de mogelijkheid genealogisch onderzoek in opdracht te verrichten en zelfstandig boekuitgaven het licht te laten zien. De indrukwekkendste zijn: Het kerspel Beek in de Liemers in twee delen (1999) en Archiv der Herrlichkeit Voorthuijzen (2004), waaraan hij naast kleinere publicaties langdurig heeft gewerkt. Hij was lid en voorzitter van de gemengde zangvereniging Bergh Opwaerts. Hij zat in de Monumentencommissie van de gemeente Bergh/Montferland en beijverde zich mede voor de oprichting van een plaatselijk museum. In 2002 werd hij koninklijk onderscheiden als Lid in de Orde van Oranje Nassau en in 2014 werd hem de Henk Swaagstra Erepalm toegekend vanwege zijn verdiensten voor de cultuurhistorie van Montferland.
John Thoben was meer een wetenschapsman dan zakenman en vond met de komst van zijn zoon in de zaak ruimte om zijn genealogische en historische hobby’s ongebreideld en gedreven uit te bouwen. Hij was fysiek en psychisch sterk, een doorzetter maar ook een lank- en zachtmoedige en innemende man, die genoot van mensen om zich heen en graag vertelde, waarbij zijn kleinkinderen een bijzondere plaats in zijn hart innamen. Hij nam het leven zoals het hem overkwam, dat maakte hem tot een bijzondere mens die met zijn levendige, soms steelse blik en optimistische instelling – ondanks de ongemakken van de ouderdom – het leven ten volle accepteerde en genoot. Aan het leven was hij zeer verknocht, hij had nog vele plannen en was in zijn ogen nog lang niet klaar. Het lot beschikte anders. Velen zullen hem missen.
Peter Thoben (oudste zoon van John)
Tekst: Peter Thoben