Johan Baptist. Graaf van den Bergh en Hohenzollern

Geplaatst op maandag 21 december 2015 om 20:50

In de rij van roemruchte Berghse graven was er één die nogal uit de toon viel. De gekste verhalen doen over Johan Baptist - de Dolle - de ronde, al zal wel nooit meer te achterhalen zijn wat er zich werkelijk heeft afgespeeld en welke sterke staaltjes de volksmond er later, na zijn dood, nog aan heeft toegevoegd.

Het was groot feest op Huis Bergh toen in 1728, op het feest van Johannes de Doper, wat jongs geboren werd. Het was dan ook al driekwart eeuw niet meer voorgekomen dat een regerende graaf een zoon had gekregen.
Als ze toen hadden kunnen vermoeden wat voor een hete herfst dit later worden zou, hadden ze zich misschien nog eens achter de oren gekrabd. Maar de vreugde was zo groot dat het kind nog dezelfde dag in de slotkapel werd gedoopt met de naam Johan Baptist, graaf van den Bergh en Hohenzollern.
Van een mooie jeugd was geen sprake, want toen Baptist nog geen negen jaar was, overleed vader Franz Wilhelm en moeder Maria Catharina Truchsess von Waldburg-Zeil stierf twee jaar later. Zo kwam het dat onze jonge graaf door een voogd moest worden grootgebracht. Dit was de bisschop van Roermond, maar of deze goede man ook maar iets verstand van opvoeding had, valt te betwijfelen. De voogdij over Baptist was natuurlijk aantrekkelijk vanwege het enorme grafelijke bezit dat later op hem zou overgaan. De grootmoeder van vaderskant van Johan Baptist heeft dan ook geprobeerd om de bisschop de voogdij af te nemen en zich daarmee het hele Berghse bezit toe te eigenen. Maar die vlieger ging niet op. Toen de bisschop in 1741 kwam te overlijden, greep oma er naast en kwam er een andere voogd.
Nadat in 1735 het kasteel in 's-Heerenberg grotendeels afbrandde, was de hele grafelijke familie naar Boxmeer getrokken. Deze heerlijkheid was in 1503 door een huwelijk bij Bergh gekomen. Johan Baptist heeft in zijn verdere leven meestal in Boxmeer gewoond. Daar waren ze in 's-Heerenberg niet rouwig om. Niet voor niets kreeg de jonge graaf al gauw de bijnaam van 'de Dolle'.

Lees meer op Berghapedia

Tekst: Henk Harmsen