't Vastetrummeltje

Geplaatst op donderdag 1 juni 2017 om 20:58

[Geplaatst: ... 2017]

Intro Henk Harmsen
Dat stukske uut begin jaore '80 aover 't vaste-trummeltje is nog uut de tied toen der hier nog niet wier gepraot aover 'n ramadan. Inmiddels wet ik dat vaste eigenlek niet ens zozeer 'n religieus gebruuk is, maor dat zo'n periode in alle culture op een of andere manier veurkump. En dat kump umdat 't 'n natuurlek gegaeve is. In feite kenne ook diere eurlie vaste-periode.
Niet alleen 't stekkelvarke of de kikvos, die de hele winter wegkroepe zonder te aete. 't Geldt ok veur trekvogels die op de terugtocht met de vogeltrek stark vermagere of blievende vogels die 't in de winter met völ minder voer motte -en ok könne- doen deur zich röstig te holde. As ze in 't veurjaor jonge hemme, dan motte ze weer dubbel zo hard vliege um genoeg aeteri-j aan te slöppe. In 't olde stukske ha'k ook nog niet vermeld dat mien vader 'n keer naor de pastoor is gewes um vaste-dispensatie te vraoge. Toen hi-j deur 't vaste zowat van de pös was gegaon vroeg'e vri-jstelling um bi-j 't veurjaorwark op 't land zien vaste sneje roggebrood met spek te magge aete. De toestemming wier names Rome verleend met de kötte zin: 'Jao, dat is wel goed'.
En van 't letste stukske, aover 't eiges aanmake van wi-jwater bi-j de missendienders, waor de betreffende hoofdakoliet later nog wel es kritisch op wier aangespraoke, is zien legendarische antwoord nog te melde: 'Of dat wijwater geldig was of niet, wi-j hemme der in elk geval nooit klachte aover gekregge'. Uut ons kerkarchief blek mien, dat veur onze tied as middendienders same met 't wi-jwater en de pelmpkes ok nog paoshöltjes wiere rondgebrach. Dat wazze aangebrande stökskes uut 't paosvuur, gezaegend deur de pastoor, die de minse thuus beware deje as zaege tege blikseminslag. Wanneer ze afgeschaf bun wette wi-j niet....

't Vastetrummeltje
Wat marke wi-j tegenwoordig nog van de vaste? Veur zover de minse d'r nog bi-j stilstaon dat 't now vasten is, zölle ze zich dunk mien niet meer zo druk make. 't Zol jao ook niet goed zun veur de economie, now de koopkrach toch al zo klein is. Maor vrogger hadden de minse völ meer produkte eiges. De vaste gaf 't
veurdeel da'j meer kon afleveren.

Bi-j ons thuus was de vastentied geen vetpot. Mien vader ging naor 't land zonder brood en moes toekieke as 't peerd 'n zak lekkere haver laegvrat. Eiges kreeg'e 'n uur of vier geeuwhonger, dat 't 'm wit veur de ogen wier. Wi-j blagen hadde op 't kökken keske, neave de klok iedes een vastetrummeltje, dat wier daor meteen nao de 's-Hirrebargse karnaval neergezet.

Alles wa'j dan kreeg aan snoep, moes in dat trummeltje. Daor moch'ie absoluut niet meer aankomme, nog hos niet naor kieke. Ik wat nog wel da'we op 't aanrech klomme en dan toch heel stiekem efkes aover 't rendje kekke van ons eigen vaste trummeltje. Wat een mooi gezich, al die glimmende snoeppapierkes en bonte snuupkes, lollies en kwattaas. Völ snoep kregge wi-j deurgaans niet, maor onze kruidenier, den altied de boodschappe aan huus kwam brenge, wis 't bestaon van vastetrummentjes en stelde speciaal veur dat goeie doen extra snoep beschikbaor.

Zo hiel dat trummeltje veur ons zo'n bitje 't geleufsgeheim in, want met palmpaose moch 't trummeltje van de kas en mocht'ie d'r wat uut nemme. Dat was veur ons 'n soort opstanding van de snuupkes.

En op de duustere vliering wachtten 't hele jaor de mooie wit geschelde boomtakke, die tot palmpaosstök wazze verheven.

Op Palmpaose kwamme die dan veur de draod met lekkere zuute eikes d'r aan, sinasappels en 'n haentje van brood. Denk daor dan nog is de inhold van 't vastetrummeltje bi-j en gi-j könt ow veurstelle dan Palmpaose veur ons as blage fees was.

Veur mien as missendiender was op Palmpaosen zaoterdag 't vase wark: wi-jwater
en palmtekskes rondbrenge. Dat leverde geld op veur 't jaorlekse missendienderskamp op. Bi-j sommige minse kreg ie eiere, die verdeeld wiere. De missendieners kwamme 's-marges 9 uur aan de pasteri-j bi-j mekaar. Op de handkar stonnen vier grote melktuiten vol kraanwater en een met tekskes van de kerkhofheg. De handkar wier dan 't kerkpetaol ingereje en de pastoor zaegende 't water deur met zien vingers 'n bitje zalt d'r in te krumele in de vorm van een kruuske.
De leider van de missendienders moes d'r op toezien dat 't water en de tekskes heilig wiere behandeld en dat d'r onderweg niet te völ wier gevluuk.

Wi-j hoeve niet heel de tied veur ni-j water terug te gaon naor de pasteri-j. De pastoor zei, zolang de bus nog veur de helf vol is, kö'j 'm onderweg weer bijvulle. De minse kwammen allemaol met flessen aan de deur. De één met een laege 7up-fles, de ander met een bierfleske. As ze zo gauw niks konne vinde, gaven ze ook wel een laege pot of een weckfles.

Op een keer was 't wi-jwater al op veur dat wi-j d'r arg in hadde, en dat wi-j toen al 'n heel end buuten 't darp bi-j een boer wazze. Toen zeit den hoofdakoliet tege die vrouw: "He'j veur ons misschien 'n tuinslang en 'n bietje zalt"? "Jao." zei die vrouw. Maor ik kan ow niet beschrieve hoe dat mins kek, toen ze zag waorveur dat
neudig was.

Tekst: Dialect