Nr. 119 Old Ni-js
Geplaatst op zaterdag 14 december 2024 om 13:51
[Verzending 2de helft december 2024]
Van het bestuur [1]
Beste heemkundevrienden,
Proficiat met ons 40.000ste lid.
Nee, niet van de HKB als vereniging, maar in onze Stamboom Bergh, het project van onze Genealogiegroep die de ambitie heeft opgevat om de gehele bevolking van Bergh van 1600 tot nu in een enorme digitale stamboom onder te brengen. Toegegeven, een deel van deze 40.000 namen was slechts verwant met Berghenaren en woonde in de wijdere omgeving, maar voor de desbetreffende families is zulke informatie natuurlijk wel interessant. Stapje voor stapje komen we uiteindelijk bij het verwezenlijken van onze ambitie.
Een volgende stap is dan het letterlijk in kaart brengen van deze personen: waar hebben zij wanneer geleefd ? Ook op dat gebied zijn inmiddels de eerste stappen gezet.
Een grote bron van informatie zal daarbij ons Barghief zijn, het archief over de geschiedenis van het land van Bergh. Iedere donderdag zijn vrijwilligers in ons Heemkundehuus actief met het ordenen en inventariseren van duizenden historische gegevens. Bijvoorbeeld in de vorm van foto’s, krantenartikelen, bidprentjes en interviews. En we bezitten inmiddels een grote collectie kerkelijke, bestuurlijke en persoonlijke bronnen.
Mocht u interesse hebben om hierbij mee te helpen, laat het ons dan weten. Vele handen maken licht werk. Dit geldt uiteraard voor álle werkgroepen van onze heemkundekring.
Edwin Zweers
Voorzitter HKB
Bergh extra muros VIII Gendringen en Wish [4]
[Antoon Berentsen]
Drie jaar geleden begon ik in Old Ni-js 108 mijn serie Bergh extra muros met de vaststelling: “We spreken tegenwoordig graag van het ‘Land van Bergh’. Van een Land van Bergh was echter in moderne zin nooit sprake. De heren Van den Bergh hadden bezittingen en ook rechten of rechtsmacht. Dat samen was maar voor een deel een aaneengesloten territorium.” Dat blijkt ook weer in dit laatste deel van de serie.
Ik bezocht en schreef over het vestingstadje Stevensweert en kasteel Annendaal in het Gelders Opperkwartier, het huidige Midden-Limburg. Over Boxmeer, ook in het Gelders Opperkwartier, tegenwoordig gelegen in Noord-Brabant. Verderop boven Den Bosch bezochten we het stadje Hedel, indertijd ook Gelders en net als Stevensweert en Boxmeer aan de Maas. Over Pannerden en Millingen als Berghse bezittingen schreef pater Willem Spann als gast-auteur in Old Ni-js 114 en 115. In Old Ni-js 117 schreef ik dat rond 1600 twee broers, de graven Herman en Hendrik van den Bergh, trouwden met dochters van de markies van Bergen op Zoom. Daarom trok ik begin dit jaar naar die West-Brabantse stad. >>>
Pieters Pad [19]
[Kees Brok en Hedvig Beunk]
Vanuit zijn woon- en geboorteplaats Stokkum speurde kunstenaar Pieter Derksen (1945 2019) op zijn fiets aan beide kanten van de grens naar het ideale plaatje: een weids, bij voorkeur landelijk gebied, veelal in combinatie met monumentale gebouwen en statige bomen. In deze rubriek maken we samen met hem een tocht door de kernen van Montferland.
Dit keer staan we in hartje ‘s-Heerenberg. >>>
Geheimzinnigheid in de Byvanck [28]
[Gerard Hendriksen]
De Beekse straatnamen Kasteellaan, Van de Rennestraat,Tempelheerstraat en Schimmelruiterweg houden de herinnering levend aan de rijke geschiedenis van het mooie landgoed de Byvanck. En aan de sagen die hierover in vroeger tijden verteld werden. Diaken Gerard Hendriksen uit Beek stuurde ons zelfs een sage in dichtvorm.
Hij vond het circa 50 jaar geleden in een boekje in het archief van de gemeente Bergh. Maar eerst wat informatie over de Byvanck.
Op landgoed ‘de Byvanck’ bevindt zich het uit 1792 daterende Huize de Byvanck. In de volksmond ook wel kasteel de Byvanck genoemd.
Op het dak van het voormalig adellijk huis staat een karakteristiek houten torentje. Het markante pand heeft ooit toebehoord aan Maximiliaan Freiherr Lochner von Hüttenbach. Hij was getrouwd met Caroline van der Renne, vrouwe van de Byvanck. Zij is de dochter van baron Oswald Peter van der Renne, aan wie het landhuis eerder toebehoorde.
Een paar honderd meter ten westen van dit pand ligt een ronde gracht. Op het stuk grond, binnen deze gracht, heeft in de 12e eeuw een woontoren gestaan, waarvan de fundamenten in ongeveer het jaar 1850 zijn dichtgegooid. >>>
Tekst: Redactie Old Ni-js
